In de plenaire vergadering van 18 februari werd een voorstel van resolutie voor meer propere, toegankelijke openbare toiletten, dat Soetkin mee indiende, besproken en gestemd. Lees en kijk hieronder haar tussenkomst.
Allereerst: bedankt aan de collega's van de meerderheid met wie we goed hebben samengewerkt op deze tekst, en aan de andere collega's voor de unanieme goedkeuring in commissie. De goedkeuring over alle partijen heen toont aan het een probleem betreft dat iedereen erkent en waar we allemaal een oplossing voor willen.
We weten dat er een nijpend tekort is in ons Gewest aan propere, gratis, toegankelijke openbare toiletten. Ons Gewest telt 175 openbare toiletten, dat is slechts 1 openbaar toilet op 11.000 inwoners, waarvan er 60 gratis zijn. Uit cijfers van vzw Straatverplegers, de app Peesy en ULB-onderzoeksgroep HyPer blijkt dat slechts zo'n 60 procent van de openbare toiletten toegankelijk is voor vrouwen, minder dan 25 procent is toegankelijk voor personen met beperkte mobiliteit en minder dan 40 procent is 24 uur per dag open. Nochtans gaat het om een basisbehoefte voor ieder mens.
Onze Brusselse gemeenten zijn ook gemotiveerd om het probleem aan te pakken: zo is er het 'gastvrije toiletten'-netwerk van de horeca op initiatief van Stad Brussel, en vorig jaar werden er 6 vergunningsdossiers ingediend door de gemeenten voor nieuwe openbare toiletten, en het jaar daarvoor ook 6. In de laatste vijf jaar werden er in totaal 28 openbare toiletten aangevraagd.
Maar naast de gemeenten zijn ook de MIVB, de NMBS, Leefmilieu Brussel en urban.brussels mee verantwoordelijk. Deze veelheid aan actoren maakt de zaak nodeloos complex en traag - er is een gewestelijke coördinatie nodig.
Wij vragen daarom met deze resolutie om een gewestelijk toiletplan, om dringend werk te maken van meer propere, toegankelijke, gratis openbare toiletten in het Brussels Gewest. Dit is eigenlijk voor iedereen die in Brussel woont of er op bezoek komt, maar met name nodig voor vrouwen, kleine kinderen, dakloze mensen, ouderen en mensen met een beperking. Deze groepen worden extra getroffen door het tekort.
Het zorgen voor meer openbare toiletten is dus een belangrijke stap naar meer gelijkheid en inclusiviteit in onze stad. Dit geldt op niveau van gender - want we zien nog steeds dat de openbare ruimte vooral is ingericht voor en door mannen. Het feit dat slechts 60 procent van de openbare toiletten in Brussel voor vrouwen is, en dat het vooral de urinoirs zijn die gratis zijn, is daar een voorbeeld van. Maar het geldt natuurlijk ook voor andere groepen in de samenleving, die zich makkelijker in de openbare ruimte zouden begeven als ze wisten dat er altijd een proper, toegankelijk toilet in de buurt is. Onze stad moet een stad zijn waar iedereen welkom is, dus we moeten hier dringend stappen vooruit in zetten.
We vragen aan Perspective om, in samenwerking met alle relevante publieke en private actoren, te analyseren wat de bestaande behoeften zijn, en om aanbevelingen te formuleren voor de plaatsing van nieuwe openbare toiletten. Een benchmarking van andere Europese steden moet hierbij helpen. Er moet ook duidelijk gemaakt worden wie verantwoordelijk is voor de plaatsing en het onderhoud van de toiletten, en een structurele samenwerking tussen openbare en particuliere actoren moet worden opgezet om zo tot een echte gewestelijke strategie te komen. Daarnaast vragen we om de nabijheid van gratis toiletten verplicht op te nemen in alle nieuwe stadsontwikkelingsprojecten.
Het moge duidelijk zijn: het is dringend tijd dat we op gewestelijk niveau werk maken van een toiletplan dat voorziet in meer propere, toegankelijke, gratis openbare toiletten, en ik roep daarom iedereen op om deze tekst breed mee te steunen.
